Regulamin Usługi

1. Czym jest Dynamiczna Mapa Jakości Powietrza ?

Dynamiczna Mapa Jakości Powietrza to wynik modelowania dyspersji zanieczyszczeń, w którym prezentowany jest aktualny stan zanieczyszczenia powietrza pyłami: PM10, PM2,5. Mapa dostarcza bieżącą informację o jakości powietrza w każdym dowolnie wybranym miejscu miasta: posiada funkcję geolokalizacji użytkownika oraz pozwala wprowadzić adres, który nas interesuje. Mapa przybliża wybraną lokalizację, dla której możemy sprawdzić jakość powietrza.

System ten oparty o modelowanie rozprzestrzeniania się zanieczyszczeń, walidowany jest pomiarami Państwowego Monitoringu Środowiska oraz dodatkowo kalibrowany wynikami z sieci sensorów.

2. Jakie dane przetwarza Dynamiczna Mapa Jakości Powietrza ?

Wyniki modelowania jakości powietrza opracowywane są z wykorzystaniem modelowania matematycznego z użyciem:

• modelu meteorologicznego WRF, który wyznacza informacje prognostyczne o warunkach meteorologicznych dla obszaru miasta;
• modelu rozprzestrzeniania zanieczyszczeń CALPUFF, który bazując na danych odnośnie rzeźby terenu, czasowej i przestrzennej zmienności warunków meteorologicznych oraz zmienności wielkości emisji prognozuje wielkość stężeń substancji w powietrzu na terenie miasta. 

3. Jakie dane prezentuje Dynamiczna Mapa Jakości Powietrza ?

Dynamiczna Mapa Jakości Powietrza przedstawia stężenia godzinowe pyłu PM10, PM2,5 w µg/m³ w dowolnym punkcie miasta. Ponadto na mapie prezentowane są w czasie rzeczywistym pole i kierunek wiatru; parametr ten odgrywa decydującą rolę w rozpraszaniu zanieczyszczeń powietrza.  

Pył zawieszony jest mieszaniną cząstek stałych i kropelek cieczy utrzymujących się w powietrzu. Cząsteczki te zawierają różne składniki jak np.: siarkę, związki organiczne (np. wielopierścieniowe węglowodory aromatyczne), metale ciężkie, dioksyny oraz alergeny (takie jak pyłki roślin i zarodniki grzybów). Pył PM10 zawiera cząstki o średnicy mniejszej niż 10 µm, natomiast pył zawieszony PM2,5 cząstki o średnicy mniejszej niż 2,5 µm.

Pył zawieszony o średnicy poniżej 2.5µm jest najbardziej niebezpieczny, ponieważ dociera on do pęcherzyków płucnych, a nawet do naczyń krwionośnych, a stamtąd do krwiobiegu, stąd jest równo szkodliwy dla układu oddechowego jak i układu krążenia. Większe ziarna pyłu mogą powodować stany zapalne spojówek oraz błony śluzowej nosa i gardła. Osoby cierpiące na choroby serca i płuc, osoby starsze i dzieci uważa się za bardziej podatne na szkodliwe działanie pyłu zawieszonego. Zagrożone są także osoby aktywne fizycznie. Wysiłek fizyczny powoduje, że oddychamy szybciej i głębiej wdychając jednocześnie więcej szkodliwych cząstek. Przeprowadzone badania dowodzą, iż wysoki poziom pyłu zawieszonego jest związany ze zwiększeniem ilości hospitalizacji, a nawet przedwczesnych zgonów z powodu chorób płuc i chorób sercowo-naczyniowych, zwłaszcza osób starszych. Długotrwałe narażenie na wysokie stężenia pyłu zawieszonego sprzyja wystąpieniu przewlekłej zaporowej choroby płuc, a także zmniejszeniu sprawności i wydolności płuc. Krótkoterminowe narażenie na wysokie stężenie może nasilać objawy choroby płuc, różnych chorób o podłożu alergicznym (astma, egzema, katar sienny, zapalenie spojówek) i chorób serca (zwiększona krzepliwość krwi, zaburzenia rytmu), a także zwiększać podatność na infekcje dróg oddechowych.

W Polsce normy dla pyłów zawieszonych są ustalone na następujących poziomach:

• poziom dopuszczalny 50 µg/m³ (dobowy),
• poziom informowania 200 µg/m³ (dobowy),
• poziom alarmowy 300 µg/m³ (dobowy).
• poziom dopuszczalny 40 µg/m³ (roczny).

Poziom dopuszczalny dla pyłu PM2,5 wynosi 25 µg/m³ (roczny).

Normy stężeń pyłu zawieszonego zalecane przez Światową Organizację Zdrowia (WHO)4:

• norma średniego 24-godzinego stężenia pyłu PM10: 50 µg/m³
• norma średniego rocznego stężenia pyłu PM10: 20 µg/m³
• norma średniego 24-godz. stężenia pyłu PM2,5: 25 µg/m³
• norma średniego rocznego stężenia pyłu PM2,5: 10 µg/m³

Do celów zarządzania jakością powietrza możliwa jest prezentacja danych historycznych, procentowego udziału poszczególnych źródeł emisji wpływających na wartość stężenia pyłu PM10, PM2,5 w danym momencie oraz raportowanie danych z poziomu mapy.

4. Co przedstawia barwna skala (legenda) na mapie?

Legenda przedstawia przedziały stężeń substancji oznaczone odpowiednimi kolorami. Charakteryzuje ona dynamikę zmian w kierunku od barw zielonych, przez czerwienie do bordo wg indeksu indywidualnego dla pyłu PM10, zgodnie z tabelą Polskiego Indeksu Jakości Powietrza.(http://powietrze.gios.gov.pl/pjp/current).

Indeks stosowany przez GIOŚ bazuje na wynikach 1-godzinnych niezweryfikowanych pomiarach stężeń zanieczyszczeń z automatycznych stacji funkcjonujących w ramach Państwowego Monitoringu Środowiska (PMŚ).

Wartości i przedziały stężeń zanieczyszczeń PM10 i PM2,5 wg indywidualnego indeksu jakości powietrza.

Indeks jakości powietrza	PM10 µg/m3	PM2.5 µg/m3
Bardzo dobry	0 - 20	0 - 13
Dobry	20.1 - 50	13.1 - 35
Umiarkowany	50.1 - 80	35.1 - 55
Dostateczny	80.1 - 110	55.1 - 75
Zły	110.1 - 150	75.1 - 110
Bardzo zły	> 150	> 110

 

Kategoria	Informacje Zdrowotne
Bardzo dobry	Jakość powietrza jest bardzo dobra, zanieczyszczenie powietrza nie stanowi zagrożenia dla zdrowia, warunki bardzo sprzyjające do wszelkich aktywności na wolnym powietrzu, bez ograniczeń.
Dobry	Jakość powietrza jest zadowalająca, zanieczyszczenie powietrza powoduje brak lub niskie ryzyko zagrożenia dla zdrowia. Można przebywać na wolnym powietrzu i wykonywać dowolną aktywność, bez ograniczeń.
Umiarkowany	Jakość powietrza jest akceptowalna. Zanieczyszczenie powietrza może stanowić zagrożenie dla zdrowia w szczególnych przypadkach (dla osób chorych, osób starszych, kobiet w ciąży oraz małych dzieci). Warunki umiarkowane do aktywności na wolnym powietrzu.
Dostateczny	Jakość powietrza jest dostateczna, zanieczyszczenie powietrza stanowi zagrożenie dla zdrowia (szczególnie dla osób chorych, starszych, kobiet w ciąży oraz małych dzieci) oraz może mieć negatywne skutki zdrowotne. Należy rozważyć ograniczenie (skrócenie lub rozłożenie w czasie) aktywności na wolnym powietrzu, szczególnie jeśli ta aktywność wymaga długotrwałego lub wzmożonego wysiłku fizycznego.
Zły	Jakość powietrza jest zła, osoby chore, starsze, kobiety w ciąży oraz małe dzieci powinny unikać przebywania na wolnym powietrzu. Pozostała populacja powinna ograniczyć do minimum wszelką aktywność fizyczną na wolnym powietrzu - szczególnie wymagającą długotrwałego lub wzmożonego wysiłku fizycznego.
Bardzo zły	Jakość powietrza jest bardzo zła i ma negatywny wpływ na zdrowie. Osoby chore, starsze, kobiety w ciąży oraz małe dzieci powinny bezwzględnie unikać przebywania na wolnym powietrzu. Pozostała populacja powinna ograniczyć przebywanie na wolnym powietrzu do niezbędnego minimum. Wszelkie aktywności fizyczne na zewnątrz są odradzane. Długotrwała ekspozycja na działanie substancji znajdujących się w powietrzu zwiększa ryzyko wystąpienia zmian m.in. w układzie oddechowym, naczyniowo-sercowym oraz odpornościowym.

5. Co powinni robić mieszkańcy, kiedy kolor mapy nie jest zielony?

Po kliknięciu ma mapę, w oknie dialogowym pojawia się wartość stężenia wraz z jego interpretacją w formie graficznej ("buźka") oraz przycisk „Szczegóły”, pod którym zostały umieszczone stosowne zalecenia dla osób szczególnie wrażliwych i pozostałych mieszkańców.

 

7. Czy możliwe jest korzystanie z Dynamicznej Mapy Jakości Powietrza na przenośnych odbiornikach np. smartfonach, tabletach?

Mapę można wyświetlić w przeglądarce internetowej na ekranie komputera, jak również na urządzeniach mobilnych tj. smartfonach, tabletach, itp.

 

8. W jaki sposób podzielone jest miasto na mapie?

Podziału miasta dokonano na podstawie jednostek urbanistycznych.

 

9. Jakie źródła mają największy wpływ na jakość powietrza?

Największy wpływ na stan jakości powietrza mają tzw. źródła niskiej emisji, tj. źródła, w których w wyniku procesów spalania paliw w lokalnych kotłowniach i piecach następuje emisja zanieczyszczeń do powietrza. Z uwagi na inny charakter pozostałych źródeł emisji, tj. emisji z transportu oraz emisji niezorganizowanej zostały one ujęte w osobnych kategoriach źródeł.

 

10. Co to jest napływ?

Napływ to stężenie zanieczyszczeń, które jest związane z emisją pochodzącą ze źródeł zlokalizowanych poza terenem miasta do 30 km (napływ regionalny) oraz pozostałych źródeł (napływ ponadregionalny). Do napływu ponadregionalnego zaliczamy źródła z całej Europy.